Blogger Widgets

Σάββατο 22 Φεβρουαρίου 2014

Ο ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ


1. Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΖΩΗ ΣΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ
α. Η οικογενειακή ζωή
απαγόρευση για γάμο κάτω των 12 ετών για κορίτσια και 14 για αγόρια
διαζύγιο μόνο αν συμφωνούσαν και οι δύο σύζυγοι
οι γυναίκες δεν είχαν τα ίδια δικαιώματα με τους άντρες, είχαν περιορισμένη συμμετοχή στην κοινωνική ζωή, δε συμμετείχαν σε δημόσιες τελετές και κάλυπταν το πρόσωπό τους σε εξόδους από το σπίτι. (μετά τον 11ο αι. συμμετείχαν στα κοινά και είχαν πρόσβαση στην παιδεία)
β. Το σχολείο
δύο κύκλοι σπουδών (7 και 11 ετών)
μαθήματα : ανάγνωση, γραφή, αριθμητική, γεωμετρία // ρητορική, φιλοσοφία, μουσική
δωρεάν φοίτηση μόνο για τα ορφανά
πανεπιστήμιο μόνο για οικονομικά εύρωστους
γ. Η ασθένεια, η ιατρική και κοινωνική περίθαλψη, ο θάνατος
καταφυγή ασθενών σε νοσοκομεία, ιδιώτες γιατρούς, αλλά και στη μαγεία
συντήρηση πτωχοκομείων και ορφανοτροφείων από την Εκκλησία
δ. Η κατοικία
τα σπίτια των πόλεων : οικοδόμηση γύρω από μια κεντρική αίθουσα, διώροφα (στο ισόγειο : κουζίνα, πλυσταριό, λουτρό, εικονοστάσι, δωμάτιο με τζάκι, στο δεύτερο όροφο τα υπόλοιπα δωμάτια)
οι φτωχοί (πόλεων και χωριών) : ένα ή δύο δωμάτια, άθλιες συνθήκες)
ε. Ενδυμασία, μόδα
αστοί : μακρύς χιτώνας, δερμάτινες μπότες το χειμώνα και ανατολίτικα παπούτσια το καλοκαίρι
χωρικοί : στιχάρια (χιτώνες χωρίς μανίκια), παπούτσια ανοιχτά (ή ξυπόλητοι)
γυναίκες : ιμάτιο με μακριά μανίκια που κάλυπτε το κεφάλι
στ. Η διατροφή
οι πλούσιοι : ορεκτικά, κρέατα, ψάρια, γλυκά, κρασί
οι φτωχοί : περιορισμένες διατροφικές επιλογές
ζ. Η ψυχαγωγία
θρησκευτικές, κοινωνικές ιεροτελεστίες
Ιππόδρομος (στην Κωνσταντινούπολη)
επαρχίες : πανηγύρια που εξελίσσονταν σε λαϊκές γιορτές (μάγοι, αστρολόγοι, θεραπευτές)
η. Ο μοναχισμός
Αίγυπτος, 4ος αι.
μορφές : μοναχική και κοινοβιακή (υπεύθυνος ο ηγούμενος, κανόνες που τηρούνταν από όλους)
ακμή μετά την αναστήλωση των εικόνων
σημαντικότερο μοναστικό κέντρο το Άγιο Όρος
2. ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ
η γλώσσα της βυζαντινής γραμματείας : α) δημώδης : λαϊκή γλώσσα, β) αττική : η αρχαία αττική διάλεκτος, γ) αττικίζουσα
α. θρησκευτική ποίηση
λειτουργική και μη λειτουργική
β. θεολογική γραμματεία
ανάπτυξη γραμματείας λόγω μοναχισμού
ανάπτυξη αγιολογίας (μελέτη αγίων)
γ. λόγια κοσμική γραμματεία
εκπρόσωπος (7ος αι.) ο Γεώργιος Πισίδης
«Ελληνική Ανθολογία», περιέχει 4000 επιγράμματα
«Βασίλειος Διγενής Ακρίτας», έπος
ιστοριογραφία
χρονογραφία : λαϊκή ιστορική αφήγηση
δ. αντιγραφή και αρχαιομάθεια
αντιγραφή στα μοναστήρια των έργων της αρχαίας ελληνικής γραμματείας
χρήση μικρογράμματης γραφής
σημαντικός ο ρόλος του Πατριάρχη Φωτίου για τη διάσωση των έργων
ε. δημώδης λογοτεχνία
10ος αι. ακριτικά τραγούδια
12ος αι. επικράτηση λαϊκής γλώσσας, κυριότερος εκπρόσωπος ο Θεόδωρος Πρόδρομος ή Πτωχοπρόδρομος
έμμετρο ιπποτικό μυθιστόρημα
«Το Χρονικόν του Μορέως», ιστορικό ποίημα
στ. Φιλοσοφία
μελέτη των έργων της αρχαίας ελληνικής φιλοσοφίας (Πλάτων, Αριστοτέλης)
3. ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ
α. Επιστήμη
ο θρησκευτικός χαρακτήρας δεν ευνοεί την ανάπτυξη των φυσικών επιστημών
εκπαιδευτικά ιδρύματα : Πατριαρχική Ακαδημία, Σχολή της Μαγναύρας, Νομική Σχολή
ανάπτυξη Δικαίου
έργα γεωγραφίας
β. Τεχνολογία
υγρόν πυρ, μίγμα από εύφλεκτα υλικά
οπτικός τηλέγραφος, σύστημα γρήγορης προειδοποίησης για επιδρομές εχθρικές
ναυτική τεχνολογία : βελτίωση πλοίων (γνωστότερο πολεμικό πλοίο ο δρόμων)
4. ΕΙΚΑΣΤΙΚΕΣ ΤΕΧΝΕΣ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ
α. αρχιτεκτονική
ρυθμοί ναών : βασιλική με τρούλο, σταυροειδής με τρούλο, οκταγωνικός
διακόσμηση των ναών με τοιχογραφίες, ψηφιδωτά και φορητές εικόνες
β. γλυπτική και ζωγραφική
τυπικό σχήμα στην εικονογράφηση : ο Παντοκράτορας στον τρούλο, η Θεοτόκος στην αψίδα του ιερού, οι Ευαγγελιστές στα τέσσερα λοφία του τρούλου και στους τοίχους γιορτές και άγιοι
μορφές λιπόσαρκες σε όρθια και μετωπική στάση με στόχο την ανάδειξη της πνευματικότητας (δεν ενδιαφέρονται οι καλλιτέχνες για σωστές αναλογίες προοπτική και κίνηση)
γ. μικρογραφία, μικροτεχνία, μικρογλυπτική, νομισματική
μικρογραφία : εικόνες που κοσμούν χειρόγραφα
ανάπτυξη μικροτεχνίας και μικρογλυπτικής σε πολύτιμα μέταλλα, ξύλο και ελεφαντόδοντο
δ. μουσική
μελωδοί : οι δημιουργοί λειτουργικών ποιημάτων, κορυφαίος ο Ρωμανός ο Μελωδός
8ος αι., υμνογράφος και μελοποιός (ποιητής και συνθέτης)
μονοφωνική η εκκλησιαστική μουσική
κοσμική μουσική : τραγούδια ερωτικά, γαμήλια κλπ, χρήση μουσικών οργάνων σε διασκεδάσεις






Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου